1. Τι είναι η ιστολογική εξέταση;
Η ιστολογική εξέταση αφορά την εξέταση ιστικών δειγμάτων κάτω από το μικροσκόπιο. Κάθε ιστός που αφαιρείται από το ανθρώπινο σώμα εξετάζεται μικροσκοπικά για να επιβεβαιώσει ή όχι μια κλινική εικόνα και να διερευνήσει την πιθανότητα ασθένειας. Οι ιστοί αφορούν μικρά βιοπτικά υλικά πχ. Βιοψία στομάχου από γαστροσκόπηση, μέχρι και μεγάλα χειρουργικά παρασκευάσματα π.χ. μαστεκτομές, εντερεκτομές κλπ.
2. Που και από ποιους διενεργείται η παθολογοανατομική εξέταση;
Η παθολογοανατομική εξέταση διενεργείται σε εργαστήρια παθολογικής ανατομικής και αποτελεί το σύνολο της μακροσκοπικής και μικροσκοπικής εξέτασης των ιστών, είναι ιατρική πράξη και διενεργείται από ιατρούς με ειδίκευση στην παθολογική ανατομική.
3. Πότε γίνεται μια ιστολογική εξέταση;
Όλοι οι ιστοί που αφαιρούνται από το σώμα οφείλουν να διερευνηθούν ιστολογικά πχ. Βιοψία στομάχου, δέρματος, μαστού, προστάτη κλπ. καθώς και εγχειρητικά παρασκευάσματα όπως παρασκευάσματα μαστού, πνεύμονα, μήτρα κλπ.
4. Πόσο χρόνο χρειάζεται για την διεκπεραίωση μιας ιστολογικής εξέτασης;
Το εργαστήριο παθολογικής ανατομικής του Mediterranean hospital of Cyprus για την κατηγοριοποίηση των δειγμάτων σε σχέση με τον χρόνο διεκπεραίωσης έχει ορίσει ως στόχους τα εξής:
i. Μικρό δείγμα (2-3 εργάσιμες ημέρες)
ii. Μεσαίο δείγμα (2-3 εργάσιμες ημέρες)
iii. Μεγάλο δείγμα (3-4 εργάσιμες ημέρες)
iv. Ταχεία Βιοψία (20’ της ώρας ανά ταχεία βιοψία)
Σημειώνεται ότι το πρώτο μέλημα των ιατρών του εργαστηρίου είναι πρωτίστως η παροχή όλων των πληροφοριών και η επιστημονική τεκμηρίωση αυτών, με την μεγαλύτερη δυνατή ταχύτητα. Αυτό ενδέχεται επιβάλλει την διερεύνηση του περιστατικού με άλλες επικουρικές εξετάσεις π.χ. ιστοχημεία, ανοσοϊστοχημεία, γεγονός που μπορεί να επιμηκύνει τον συνολικό χρόνο διεκπεραίωσης.
5. Αποτελεί το αποτέλεσμα της ταχείας βιοψίας και τελική διάγνωση?
Ταχεία βιοψία είναι η εξέταση που διενεργείται κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης, με σκοπό τη λήψη μιας θεραπευτικής απόφασης και την επιλογή του είδους της χειρουργικής προσέγγισης.
Λόγοι διενέργειας ταχειών βιοψιών και ερωτήματα στα οποία καλείται να απαντήσει άμεσα ο παθολογοανατόμος:
• Ταυτοποίηση Ιστού (π.χ. παραθυρεοειδής αδένας)
• Αν ο ιστός είναι καρκινικός ή όχι
• Αν υπάρχει μετάσταση σε λεμφαδένα ή απομακρυσμένη εστία
• Εάν τα όρια αφαίρεσης του όγκου είναι διηθημένα ή όχι (ελεύθερα ή κατειλημμένα)
Η ιστολογικές τομές που εξετάζονται με την μέθοδο αυτήν δεν έχουν την ίδια ποιότητα με αυτές της ιστολογικής εξέτασης, ως εκ τούτου όλες οι ταχείες βιοψίες τεκμηριώνονται σε δεύτερο χρόνο με ιστολογική εξέταση και τότε δίνεται το τελικό πόρισμα.
Το ποσοστό συμφωνίας της ταχείας βιοψίας με το τελικό πόρισμα της κανονικής ιστολογικής εξέτασης ανέρχεται σε περίπου 97%.
6. Μπορούν να γίνουν επιπλέον εξετάσεις στον ιστό που διερευνάτε ή έχει διερευνηθεί?
Ως επί τω πλείστον, ναι. Ωστόσο, ανάλογα με την φύση υλικού (είδος επέμβασης με το οποίο πάρθηκε η βιοψία, το μέγεθος της βιοψίας, τον ιστό προέλευσης κ.α.) ή της εξέτασης που ζητάτε, δύναται σε ελάχιστες περιπτώσεις να μην είναι επαρκές.
Οι ιστοί των βιοψιών δεν είναι ανεξάντλητοι και κατά περίπτωση ίσως μοναδικοί. Ως εκ τούτου γίνεται προσεκτική μελέτη τόσο του παθολογοανατόμου για την επιλογή των επικουρικών εξετάσεων που θα γίνουν αλλά και των συνάδελφων κλινικών ιατρών μετά την διάγνωση (πχ επιπρόσθετο μοριακό ή/και ανοσοϊστοχημικό έλεγχο).