Η παραθυρεοειδεκτομή αποτελεί τη χειρουργική επέμβαση αφαίρεσης ενός ή περισσοτέρων παραθυρεοειδών αδένων. Η επέμβαση έχει ένδειξη στους ασθενείς που πάσχουν από αδένωμα παραθυρεοειδούς, υπερπαραθυρεοειδισμό ή από καρκίνο του παραθυρεοειδούς αδένα.
Στην περίπτωση ενός πάσχοντος παραθυρεοειδούς αδένα, συνηθέστερα σε ασθενείς με πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό ή τριτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό, αφαιρείται μόνο ο πάσχων αδένας (αδένωμα). Οι περιπτώσεις αφαίρεσης ενός μόνο πάσχοντος αδένα (αδένωμα παραθυρεοειδούς) αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων παραθυρεοειδεκτομής.
Η παραθυρεοειδεκτομή πραγματοποιείται υπό γενική αναισθησία, με τη δημιουργία μίας μικρής εγκάρσιας τομής στο κατώτερο μέρος του τραχήλου. Ιδανικά, ο χειρουργός πραγματοποιεί την τομή επί μίας προϋπάρχουσας εγκάρσιας πτυχής του δέρματος. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, συνηθέστερα σε ασθενείς στους οποίους έχει ένδειξη η αμφοτερόπλευρη διερεύνηση του τραχήλου, μία μικρή διεύρυνση της τομής κατά ένα έως δύο εκατοστά είναι συνήθως απαραίτητη.
Στην περίπτωση ενός μονήρους αδενώματος παραθυρεοειδούς, η πάσχουσα πλευρά αποτελεί την αρχική κατεύθυνση του χειρουργού ενδοκρινών αδένων. Ακολούθως, ο χειρουργός εντοπίζει το αδένωμα παραθυρεοειδούς και το αφαιρεί προσεκτικά.
Στους ασθενείς με διάχυτη υπερπλασία όλων των παραθυρεοειδών αδένων, ο χειρουργός διενεργεί αμφοτερόπλευρη διερεύνηση του τραχήλου και εντοπισμό όλων των παραθυρεοειδών αδένων. Εν συνεχεία, πραγματοποιεί είτε υφολική παραθυρεοειδεκτομή είτε ολική παραθυρεοειδεκτομή με αυτομεταμόσχευση τμήματος ενός παραθυρεοειδούς αδένα.Στο τέλος της επέμβασης, η σύγκλειση της τομής του δέρματος με ενδοδερμική ραφή προσφέρει, εγγυημένα, ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσμα.